In deze tabel geven we een totaalbeeld van de veranderingen per risicogroep. De kolom 'structureel' geeft het structurele beeld weer.
bedragen x € 1.000
omschrijving | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | structureel |
|---|---|---|---|---|---|---|
saldo begroting na het vierde kwartaal 2022 | -63.877 | -12.142 | -2.726 | -11.924 | -14.031 | -14.031 |
correctie begroting na het 4e kwartaal 2022 | 25 | 25 | 25 | 9 | 180 | |
startbegroting eerste kwartaal 2023 | -63.877 | -12.117 | -2.701 | -11.899 | -14.022 | -13.851 |
autonome groei | ||||||
gemeentefonds | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 3.000 |
prijsstijgingen | -3.000 | -9.800 | 3.800 | -3.000 | -3.000 | -3.000 |
projecten | 629 | -27 | 1.057 | 160 | -588 | -1.264 |
sociaal domein | -622 | |||||
wetgeving | -180 | -43 | -43 | -43 | -43 | -43 |
projectvertraging | -3.233 | -295 | ||||
rente | 309 | -1.499 | -2.976 | -1.497 | -1.902 | -1.902 |
overig | -2.740 | -51 | -51 | -51 | -51 | -51 |
neutrale bijstellingen | 131 | -61 | -25 | -45 | ||
saldo na het eerste kwartaal 2023 | -69.723 | -20.598 | 1.766 | -13.375 | -16.606 | -17.111 |
We verwachten in 2023 een tekort van € 70 miljoen. Dit zijn vooral geplande kosten die we gaan maken voor de uitvoering van het coalitieakkoord en de vertraagde uitgaven uit 2022. Ook in 2024 verwachten we een tekort. Het tekort in 2027 en komt vooral doordat het Rijk nog geen geld heeft gegeven voor volumegroei van het gemeentefonds. We gaan niet meer 'trap op- trap af' met de rijksbegroting, VNG en Kabinet zijn nog in onderhandeling over dit probleem.
Buffer
bedragen x € 1.000
| 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
|---|---|---|---|---|---|---|
beginstand na vierde kwartaal | 106.300 | |||||
Beginstand per 1 januari | 106.664 | 29.932 | 4.233 | 1.299 | -16.576 | |
initiatievenbudget gemeenteraad | pm | pm | pm | pm | ||
Uitgaven vluchtelingen | -4.661 | |||||
Uitgaven energiearmoede | -2.250 | |||||
extra winstafdracht grondbedrijf | -2.953 | |||||
Resultaat jaarrekening | -351 | |||||
projectvertraging | 3.668 | |||||
riolering Oosterwold - aanvullend | -100 | -5.100 | -4.700 | -4.500 | -1.700 | |
mutatie perspectief | -69.381 | -20.599 | 1.766 | -13.375 | -16.606 | |
totaal | 106.664 | 29.932 | 4.233 | 1.299 | -16.576 | -34.881 |
De winstafdracht van het grondbedrijf over 2022 is € 3 miljoen lager dan geraamd.
In de begroting hebben we rekening gehouden met een winstafdracht uit de grondexploitatie van € 24 miljoen. Dit bedrag is al verwerkt in de beginstand van de buffer. Uit de jaarrekening blijkt nu dat dit bedrag € 3 miljoen lager uitkomt. We zien in de jaarrekening dat de winst onder druk staat. De winst over 2022 bedroeg slechts ruim € 2 miljoen. Maar omdat we de grondexploitaties Sallantsekant, Stripheldenbuurt en Highnote met een positief resultaat van € 13 miljoen konden afsluiten en er nog een voorziening van € 17 miljoen kon vrijvallen, is er toch nog een forse winstafdracht van € 21 miljoen. Dit is € 3 miljoen minder dan de begroting. Dat komt vooral door de veranderende markt en de toename van risico's. Voor de komende jaren is winstafdracht nog onzeker.
Resultaat jaarrekening
Het resultaat van de jaarrekening 2022 valt € 0,3 miljoen lager uit dan onze verwachting bij de vierde kwartaalrapportage. Het verschil tussen de vierde kwartaalrapportage en de jaarrekening bestaat uit de volgende onderwerpen:
bedragen x € 1.000
| |
|---|---|
Geraamd overschot programmarekening 2022 vorige kwartaalrapportage | 49.300 |
Grondexploitatie Hortuswijk | -500 |
Lagere opbrengst Wabo | -700 |
opvang Oekraïners | 1.000 |
Jeugdhulp met en zonder verblijf | -900 |
WMO hulpmiddelen en ondersteuning | -800 |
Bijstandsverlening | 1.000 |
Energietoeslag 2022 | 800 |
Sloop gebouw Oostvaarderscollege | -1.700 |
Voorziening spaarverlof | 3.000 |
Extra loon- en prijscompensatie gemeentefonds | 900 |
Naheffing Vennootschapsbelasting | -4.100 |
Overige | 2.300 |
totaal afwijkingen | 300 |
Geraamd overschot programmarekening 2022 huidige kwartaalrapportage | 49.600 |
In de programmarekening 2022 zullen we alle afwijkingen uitgebreid toelichten. We noemen hier de bedragen groter van € 1 miljoen:
- het overschot op de opvang van Oekraïners blijkt nog € 1 miljoen hoger uit te vallen. Zoals afgesproken in de vorige kwartaalrapportage, reserveren we dit geld in de buffer voor opvang van vluchtelingen;
- De kosten voor bijstandsverlening zijn lager dan geraamd.
- Bij de Programmabegroting 2023 hebben we de sloop aangekondigd van het zogenaamde Paalgebouw bij het Oostvaarderscollege in Almere Buiten. Het paalgebouw staat momenteel leeg en is niet meer nodig voor het huisvesten van leerlingen van het Oostvaarders College of andere leerlingen. Er is nog onderzocht of het pand niet ingezet voor het geven van onderwijs aan Oekraïense leerlingen. Dit is niet het geval. Om deze reden is besloten om het gebouw te slopen. Door de sloop valt het kapitaallastenbudget voor het Paalgebouw vrij. Dit leidt tot een boekwaardeverlies van € 1,7 miljoen.
- Er is landelijk een discussie onder accountants geweest hoeveel geld je opzij moet zetten voor het opgebouwde spaarverlof van onze medewerkers. Inmiddels hebben ze een besluit genomen. Hierdoor hoeve we minder geld te sparen.
- De belastingdienst is van mening dat we vennootschapsbelasting moeten betalen over de opbrengst van verhuur van benzinepompen en masten met reclame-uitingen in de openbare ruimte. We hebben hiervoor een naheffingsaanslag van € 4,1 miljoen gekregen over de afgelopen vijf jaar. Gemeenten zijn het hier niet mee eens. Er loopt inmiddels een procedure bij de rechtbank, die is aangespannen door de gemeente Rotterdam.
Projectvertraging
Verder is er door vertraging van projecten in 2022 nog een overschot van € 3,5 miljoen. De belangrijkste post betreft € 2,4 miljoen voor de ondersteuning van de gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire. De hulpverlening aan gedupeerden van de Kinderopvang toeslag affaire is in 2022 nog niet afgerond. In de jaren 2023 t/m 2025 zal dit verder worden uitgevoerd. Voor het contact leggen met (mogelijk) gedupeerden en het opstellen van plannen van aanpak krijgen gemeenten een normbedrag van ongeveer € 3.500. We hielden hierop in 2022 € 2,4 miljoen over. Het geld is nodig om in 2023 en latere jaren de hulpverlening te kunnen bieden.
In 2023 hebben we € 7 miljoen beschikbaar voor vluchtelingen
Dit heeft u besloten in de vorige kwartaalrapportage. In deze kwartaalrapportage wordt een deel van dit geld ingezet voor:
bedragen x € 1.000
toelichting | moment | bedrag |
|---|---|---|
geld over op opvang Oekraïners | 2022: jaarrekening | 6.953 |
taskforce huisvesting vergunninghouders | 2023: 1e kwartaalrapportage | -412 |
huisvesting statushouders | 2023: 1e kwartaalrapportage | -210 |
risico tijdelijke huisvesting 3KNS | 2023: 1e kwartaalrapportage | -1.670 |
nog over | 4.661 |
Er is nu dus nog € 4,7 miljoen beschikbaar.
Daarnaast is erin de buffer nog € 2,4 miljoen beschikbaar voor armoedebestrijding.
Over de jaren 2023 t/m 2027 is extra geld nodig voor de riolering Oosterwold
Eind 2022 hebben wij de gemeenteraad een raadsvoorstel aangeboden voor de riolering in Oosterwold. Hierin is aangegeven dat voor de tijdelijke maatregelen een fors exploitatiebudget nodig is (totaal € 25 miljoen). Bij dat voorstel zit ook een begrotingswijziging voor het in 2023 noodzakelijke exploitatiebudget van € 7,8 miljoen. Dit is al verwerkt in het perspectief van deze kwartaalrapportage. In het voorstel is ook een inschatting opgenomen van de overige exploitatiekosten in 2023 en daarna. Deze kosten zijn nog niet in het perspectief verwerkt omdat de precieze uitwerking hiervan nog moet plaatsvinden. Besluitvorming hierover kan plaatsvinden bij de begroting 2024. Om toch de impact op de financiële positie in beeld te brengen hebben wij deze kosten tot en met 2027 wel meegeteld in de buffer. De kosten voor de jaren daarna vallen na de perspectiefperiode van deze kwartaalrapportage Over de verdeling van de kosten zijn we nog in gesprek met onze medeoverheden.
In het raadsvoorstel zijn ook de investeringskosten voor de aanleg van het riool opgenomen (totaal € 35 miljoen). Dit leidt tot een structurele kapitaallast van circa € 1,2 miljoen. Ook over de dekking hiervan moet nog besluitvorming plaatsvinden bij de programmabegroting 2024. Vooralsnog zijn we ervan uitgegaan dat dit gedekt wordt uit de rioolheffing. De heffing zal hierdoor structureel met circa € 10 per aansluiting stijgen, voor geheel Almere. Ook de inwoners van Oosterwold zullen dan rioolheffing betalen. Deze investeringen zijn daarom niet van invloed op onze financiële positie. Mocht uiteindelijk besloten worden dit niet in de heffing onder te brengen maar uit de algemene middelen te betalen, dan verslechtert het perspectief dus structureel met € 1,2 miljoen.