terug naar overzichtspagina derde kwartaalrapportage 2023 |
|---|
We hebben te maken met een moeilijke financiële situatie
De Rijksoverheid hield gemeenten lange tijd in onzekerheid lieten over de structurele bekostiging vanaf 2027.
Gemeenten konden hopen dat het Rijk vanaf 2027 een omvangrijk volume-accres zou geven. Dat heeft het Kabinet Rutte IV bij zijn start voor de jaren 2023 t/m 2025 ook gedaan. Inmiddels heeft het kabinet via de Septembercirculaire aangegeven hoeveel geld gemeenten vanaf 2027 mogen verwachten. De inkomsten van gemeenten gaan vanaf 2027 meegroeien met de groei van het Bruto Binnenlands Product. Dit levert ons ten opzichte van het vorige kwartaal structureel € 8,5 miljoen groei van het gemeentefonds op. Het gemeentefonds krimpt hiermee nog steeds vanaf 2026. We noemen die daling aan inkomsten ook wel het 'ravijn'. Hier lijkt dus geen volledige oplossing voor te komen. Sterker nog: het kabinet gaat door met de 'opschaalkorting'. Deze bezuiniging is een paar jaar uitgesteld. Maar die moeten we vanaf 2027 weer helemaal gaan invullen.
De laatste weken roepen de Raad van State, De Nederlandsche Bank en inmiddels ook topambtenaren het Rijk op tot voorzichtig begrotingsbeleid. Het is waarschijnlijk dat een nieuw kabinet zal moeten besluiten om te gaan bezuinigen.
Daarnaast hebben gemeenten te kampen met aanhoudende kostenstijgingen in de jeugdzorg.
Ook daar geldt dat het Rijk maatregelen wil nemen, maar deze schuift het Rijk steeds door naar de toekomst. De val van het kabinet zorgt voor nieuwe onzekerheid. Dit geeft veel onduidelijkheid voor de kwaliteit van de zorg maar ook over de financiële positie van gemeenten.
Er is in de afgelopen 20 jaar geen gemeenteraad geweest dat met zulke ruime accressen aan de slag mocht gaan
Dit heeft geresulteerd in een ambitieus coalitieakkoord waar in vier jaar tijd € 140 miljoen door uw raad beschikbaar is gesteld. Dit is al verwerkt in de Programmabegroting 2023.
Maar een deel van het coalitieakkoord is gedekt met de takendiscussie. Oftewel, door taken te schrappen moeten we geld besparen om andere taken uit te voeren. Structureel gaat dit om bijna € 11 miljoen. Omdat die nog moet worden ingevuld, is die gevoelsmatig losgekoppeld van het coalitieakkoord. Dit voelt nu als bezuinigen. Afgesproken is dat we eind 2023 terugkomen op de invulling van deze takendiscussie.